Cát trắng được xuất khẩu sang thị trường nước ngoài để dùng làm thủy tinh thu được lợi nhuận rất lớn. Ham lợi nhuận, lợi dụng sự quản lý lỏng lẻo của chính quyền địa phương, nhiều doanh nghiệp đã cố tình khai thác vượt mức cho phép gây thất thu thuế cho Nhà nước và ảnh hưởng đến tài nguyên quốc gia.

* Kỳ 1: Lợi nhuận và lợi dụng

Vùng đất Quảng Nam một sương hai nắng nhưng lại được thiên nhiên ban cho nguồn tài nguyên vô giá là cát trắng. Được ví như vựa cát khổng lồ, Quảng Nam có 5 huyện/thành phố thuộc khu vực dự trữ khoáng sản cát trắng với trữ lượng vào khoảng 250 triệu tấn. Thế nhưng, nguồn tài nguyên này vẫn ngày đêm bị đào khoét không thương tiếc trước sự bất lực của chính quyền địa phương. Nói không ngoa, nguồn tài nguyên cát trắng đang ngày đêm rỉ máu.

Không phải đến nay nạn khai thác cát trắng mới trở nên nhức nhối đáng báo động mà hàng chục năm qua, cát trắng đã bị khai thác một cách vô tội vạ trong khi những biện pháp chấn chỉnh của chính quyền địa phương chỉ theo đợt, hời hợt hoặc không có hiệu quả.

Con đường ven biển chạy dài từ H. Thăng Bình tới TP Tam Kỳ được ví là con đường cát trắng với những bãi cát mịn màng giờ đây bị hằn những dấu vết bánh xe tải ngang dọc. Hàng đêm, hàng chục chiếc xe đào bới không thương tiếc những ụ cát này, dấu vết để lại vẫn còn rất mới để rồi buổi sáng người ta chỉ còn thấy những vực sâu hoắm 5-7m. Hàng chục năm nay cát trắng đã bị lấy đi như thế để tiêu thụ khắp nơi mà không có cách gì ngăn chặn.

Cát trắng bị khai thác kiểu tận diệt ở Tam Thăng.

Bà Sáu (65 tuổi) ở vùng cát Thăng Bình cho biết: “Nhiều xe ra vô quá rồi chừ cũng không biết ai vô ai ra. Cát thì cứ vô tư lấy đi rứa đó. Lấy mãi tới hồi nào không còn chi lấy nữa thôi. Cát lấy đi rồi để lại những hục nước lớn rất nguy hiểm. Đã từng có trường hợp trâu bò của người dân nơi đây chăn thả bị rơi xuống hục nước chết”.

Điều đáng nói là việc khai thác cát một cách vô tội vạ còn khiến cho tuyến đường phòng hộ ven biển bị ảnh hưởng nặng nề. Ngày 30-10 vừa qua, tổ công tác thuộc CATP Tam Kỳ đã phục kích bắt quả tang 4 xe tải chở cát với tổng số cát là 11m3.

Không chỉ bị “cát tặc” xâu xé mà những bãi cát này còn là địa bàn hoạt động của rất nhiều doanh nghiệp. Cát trắng được xuất khẩu sang thị trường nước ngoài để dùng làm thủy tinh thu được lợi nhuận rất lớn. Ham lợi nhuận, lợi dụng sự quản lý lỏng lẻo của chính quyền địa phương, nhiều doanh nghiệp đã cố tình khai thác vượt mức cho phép gây thất thu thuế cho Nhà nước và ảnh hưởng đến tài nguyên quốc gia. 

Còn nhớ năm 2009, trong quá trình khai thác cát ở xã Bình Phục và Bình Giang (H. Thăng Bình), Cty CP kỹ nghệ khoáng sản Quảng Nam (Minco) đã lợi dụng giấy phép để khai thác trái phép vượt công suất từ 180 nghìn tấn/năm thành 243.803 tấn/năm. 

Không chỉ vậy, Cty không hoàn thổ và hoàn thổ chưa đạt yêu cầu 23ha, không lập báo cáo tác động môi trường. UBND huyện đã kiến nghị đình chỉ hoạt động đối với Minco và xử phạt hành vi vi phạm, truy thu số tiền thất thoát.

Những hố nước hình thành sau khi khai thác cát.

Năm 2008, UBND tỉnh Quảng Nam có Quyết định số 4133 cho phép Cty Vicosimex miền Trung được khai thác cát tại mỏ cát Thuận An (Tam Anh Bắc, Núi Thành) với trữ lượng 7.755m3. Tuy nhiên, Cty này đã cố tình khai thác vượt mức và không đưa vào sổ sách khối lượng 10.565m3. Tổng giá trị mà Vicosimex miền Trung không nộp thuế tài nguyên và phí bảo vệ môi trường là 104 triệu đồng.

Trường hợp vi phạm của Cty Minco và Vicosimex miền Trung chỉ là một trong số những doanh nghiệp lợi dụng giấy phép khai thác cát để khai thác vượt mức. Điểm lại trong những năm qua đã có hàng chục vụ khai thác lén lút, vượt mức làm thất thu của Nhà nước hàng tỷ đồng và làm cho nguồn tài nguyên suy kiệt. 

Rất nhiều doanh nghiệp đóng trên địa bàn nhưng vẫn ngang nhiên bất chấp quy định khai thác theo kiểu “tận diệt”, lấy được chừng nào thì lấy, chỉ khi sự việc đã rồi mới tiến hành khắc phục. 

Không chỉ có doanh nghiệp cố tình khai thác vượt số lượng cho phép mà còn có cả doanh nghiệp chưa được cấp phép hoặc giấy phép hết hạn vẫn “nỗ lực” đào xới. Tiền có thể truy thu được nhưng lượng khoáng sản đã mất vĩnh viễn không thể phục hồi. 

Việc khai thác cát trắng một cách vô tội vạ đã đến hồi báo động nhưng tại sao tình trạng trên vẫn chưa thể chấm dứt? Tại những mỏ cát không khó để nhận thấy nhưng việc kiểm tra, quản lý tại địa phương vẫn chưa thực sự rốt ráo hay chỉ làm theo đợt, theo mùa và vẫn còn những lỗ hổng để cát tặc lợi dụng?

Trước thực tế như vậy, câu hỏi đặt ra rằng làm thế nào để có thể quản lý, khai thác cát hiệu quả và chặt chẽ trong khi chính những Cty được cấp giấy khai thác lại cố tình khai thác vượt mức nhiều lần. Nếu tiếp tục tình trạng này sớm muộn mỏ “vàng trắng” của Quảng Nam sẽ cạn kiệt bởi chính bàn tay con người.

HD

Read more…

Vừa qua, một nghiên cứu của Phó giáo sư, Tiến sĩ (PGS-TS) Nguyễn Đình Tuấn, nguyên Hiệu trưởng Trường đại học Tài nguyên và Môi trường TP HCM cùng các cộng sự cho thấy vùng hạ lưu sông Sài Gòn - Đồng Nai đã xuất hiện một số chất có khả năng gây rối loạn nội tiết và dư lượng kháng sinh, nhiều nơi vượt quá tiêu chuẩn cho phép trong lúc hiện nay, nước ở hạ lưu sông Sài Gòn - Đồng Nai là nguồn nước thô sau khi xử lý, được dùng để cung cấp cho sinh hoạt của người dân ở TP HCM. Chất có khả năng gây rối loạn nội tiết và dư lượng kháng sinh trong nước sông Sài Gòn - Đồng Nai là chất gì? Theo PGS - TS Nguyễn Đình Tuấn, qua phân tích các kết quả nghiên cứu, đã cho thấy sự hiện diện của chất gây rối loạn nội tiết và dư lượng kháng sinh trong nước thải của một số các công ty, xí nghiệp cũng như trong nước sông Sài Gòn - Đồng Nai ở vùng hạ lưu. Đối với nhóm chất có khả năng gây rối loạn nội tiết Phthalate ester, tần suất phát hiện là 17% trong mẫu nước và 58% trong mẫu bùn, còn dư lượng kháng sinh nhóm Fluoroquinolone là 41% trong mẫu nước, 58% trong mẫu bùn, trầm tích, trong lúc quy trình xử lý nước thải hiện nay chưa thể giải quyết vấn đề này, và chất gây rối loạn nội tiết cũng như dư lượng kháng sinh sẽ tồn lưu và tiếp tục di chuyển ra môi trường, sông suối... Phthalate ester là một chất lỏng khan, trong suốt hoặc gần như không có màu và rất khó nhận biết mùi vị. Nó tan trong những loại dung môi hữu cơ thông thường như xăng, dầu nhưng không tan trong nước. Vì thế, khi lẫn vào nguồn nước, nó không thể bị phân hủy còn khi vào người, nó tích lũy ở một số bộ phận như gan, tủy xương, thận… Trong công nghiệp, Phthalate ester dùng làm chất hóa dẻo cho nhựa PVC để cho ra những sản phẩm như màng bao bì, cửa lò xo, dây cáp điện,  chất phân tán cho những loại sơn phủ. Nước sông ô nhiễm vì rác thải. Theo Tiến sĩ Hoàng Thị Kim Dung, Phó viện trưởng Viện Công nghệ hóa học TP HCM, Viện Khoa học Công nghệ Việt Nam, Phthalate có thể gây ung thư, hủy hoại thận, phá hủy hệ thống sản sinh chất nội tiết (hormon) trong  cơ thể. Đối với trẻ em, nguy cơ mắc các bệnh hen suyễn và dị ứng do nhiễm Phthalate là rất cao. Theo nhận định của các chuyên gia, Phthalate có tác dụng giống như nội tiết tố sinh dục nữ nên rất có hại cho nam giới và đặc biệt là ở trẻ em khi cơ quan sinh dục chưa phát triển hoàn chỉnh. Nếu bị nhiễm chất này lâu dài, các bé trai có thể bị nữ tính hóa, vô sinh nam, còn trẻ em gái có nguy cơ dậy thì sớm... Với chất kháng sinh Fluoroquinolone, là thành phần chính trong các loại thuốc kháng sinh chữa bệnh với những tên thương mại như Flumequin, Norfloxacin, Enrofloxacin, Ciprofloxacin, Difloxacin, Marbofloxacin, Ofloxacin... được đưa vào sử dụng trong lâm sàng vào những năm 1970. Fluoroquinolone có phổ kháng khuẩn rộng, tác dụng trên cả vi khuẩn gram âm và gram dương. Tác hại của kháng sinh nhóm Fluoroquinolone được cho là có nguy cơ gây đột biến gien, gây sẩy thai khi sử dụng cho động vật mang thai. Bên cạnh đó, sự tồn lưu trong thời gian dài sau khi sử dụng Fluoroquinolone cũng là nguyên nhân dẫn đến việc hạn chế và cấm sử dụng những kháng sinh thuộc nhóm này. Ở nhiều quốc gia như Mỹ, Nhật, các nước  thuộc EU như Anh, Pháp, Đức, Thụy Sỹ, Thụy Điển, Tây Ban Nha, Italia…, các cơ quan chức năng không chấp nhận sự tồn lưu kháng sinh nhóm Fluoroquinolone trong sản phẩm thủy sản và đó cũng là lý do tại sao nhiều lô hàng tôm, cá, mực xuất đi từ Việt Nam bị trả về vì nếu sử dụng những loại hải sản này lâu dài, sẽ bị chứng tổn thương gân gót chân, dẫn đến đứt gân với tỉ lệ 87%. Bên cạnh đó, nó còn có nguy cơ làm bong võng mạc cao gấp 5 lần so với người ăn hải sản không có kháng sinh nhóm Fluoroquinolone. Chất gây rối loạn nội tiết và dư lượng kháng sinh nguy hiểm như thế nào? Thật ra, về mặt sinh hóa, Phthalate và Fluoroquinolone không phải là những chất mới nhưng theo các chuyên gia môi trường thì nó được xếp vào nhóm các chất gây "ô nhiễm mới" vì sự hiện diện của nó trong nguồn nước thải sinh hoạt, công nghiệp hoặc nông nghiệp, chảy ra sông, hồ, có khả năng gây ra các tác động tiêu cực đến con người và hệ sinh thái. Tiến sĩ Y, Sinh học Đào Đại Cường, nguyên giảng viên Khoa Dược - Đại học Y Dược TP HCM cho biết: "Nguy hiểm nhất là khi đổ vào sông, hồ, rồi nước sông hồ được xử lý thành nước sinh hoạt thì rất ít người nhận biết được chất gây rối loạn nội tiết, dư lượng kháng sinh vì hàm lượng của nó rất nhỏ. Nhưng một khi đã xâm nhập vào cơ thể người, Phthalate và Fluoroquinolone gây ảnh hưởng không thể sửa chữa được về mặt di truyền cho thế hệ này và thế hệ sau, nhất là nó ảnh hưởng lên hệ sinh dục, gây các bất thường như lưỡng tính, dậy thì sớm...". Thế nhưng đến nay, các chất gây rối loạn nội tiết chưa được đánh giá, kiểm soát chặt chẽ. Rất ít tài liệu công bố về mức độ hiện diện và độc tính của nó trong môi trường ở Việt Nam, có lẽ  vì để "tránh gây hoang mang" cho cộng đồng! Một trẻ sơ sinh dị dạng do cha, mẹ nhiễm chất gây rối loạn nội tiết. Từ lâu, các nhà khoa học đã xác định được lượng tồn dư của Phthalate  trong đất, nước, không khí, các loài thủy hải sản, gia cầm và trong cả cơ thể  người. Hiện tại, hơn 500 chất gây rối loạn nội tiết đã được biết đến, phần lớn có  trong thuốc chữa bệnh, kem chống nắng, nước hoa, xà phòng, dầu gội đầu, nước rửa bồn cầu, nước lau kiếng, các đồ dùng bằng nhựa, thuốc bảo vệ thực vật, trừ cỏ, chất chống cháy, dung môi công nghiệp, thuốc khử trùng, chất hóa dẻo. Theo các nghiên cứu, một số chất gây rối loạn nội tiết có trong mỹ phẩm, thường phân hủy khá nhanh chóng nhưng lại hiện diện lâu dài trong đất, nước, do việc sử dụng rộng rãi, thường xuyên. Ngược lại, với những loại thuốc như kháng sinh, thuốc ngừa thai, thuốc thú y, các chất gây rối loạn nội tiết lại có tính bền vững. Vẫn theo nghiên cứu, khoảng 50 đến 90% liều lượng thuốc vẫn không chuyển hóa khi thải ra khỏi cơ thể và có thể tồn tại nhiều năm trong môi trường xung quanh. Gần đây nhất, cơ quan chức năng Việt Nam đã phát hiện 4 sản phẩm có chứa chất Phthalate vượt quá quy chuẩn trên thị trường đồ chơi trẻ em, bao gồm thú nhún, xe  điều khiển dùng pin, búp bê đầu trái cây và bong bóng hơi, nhập từ Trung Quốc. Kết quả phân tích của Cục Quản lý Chất lượng sản phẩm hàng hóa, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường chất lượng thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ đã cho thấy trong 16 chỉ tiêu phân tích, một mẫu thú nhún màu vàng có tổng lượng các chất phthalates là hơn 5.000mg/kg. Trong đó, chất phthalic acid bis butyl ester hơn 140mg/kg và phthalic acid bis ethyl ester là gần 5.000 mg/kg. Một mẫu khác là mẫu thú nhún màu đỏ có tổng lượng các hợp chất phthalates là hơn 9.500mg/kg. Trong đó, phathalic acid bis butyl ester là gần 9.400mg/kg, còn phthalic acid hexyl 2 ethylhexyl ester là hơn 160mg/kg, phthalic acid bis ethylhexyl ester là hơn 7mg/kg. Bên cạnh đó, Chi cục Quản lý Chất lượng sản phẩm hàng hóa còn phát hiện xe đồ chơi điều khiển dùng pin và bóng hơi đều chứa Phthalate. Những loại này khi thải bỏ, sẽ là nguồn gây ô nhiễm cho con người và các giống, loài khác bởi lẽ phải mất vài chục - thậm chí cả trăm năm sau nó mới phân hủy hoàn toàn. Đối với động vật hoang dã, nhiều nghiên cứu cho thấy các chất gây rối loạn nội tiết tác động tiêu cực đến khả năng sinh sản, tăng trưởng và phát triển, chẳng hạn như dậy thì sớm ở giống cái, giảm khả năng mang thai, dị dạng cơ quan sinh dục, giảm số lượng tinh trùng ở giống đực, kìm hãm sự phát triển của hệ thống thần kinh và hệ thống miễn dịch. Với con người, các nghiên cứu cũng cho thấy việc nhiễm các chất gây rối loạn nội tiết có thể gây hậu quả ở nhiều mức độ khác nhau, tùy vào các giai đoạn của vòng đời hoặc theo mùa và có thể để lại di chứng suốt đời, chẳng hạn như sẩy thai, thai ngoài tử cung, thai chết lưu, sinh non, ung thư tinh hoàn, ung thư tuyến tiền liệt, ung thư vú. Theo Tiến sĩ Đào Đại Cường, trẻ sơ sinh, trẻ em đang tuổi lớn, cơ quan sinh dục dễ bị nhiễm các chất gây rối loạn nội tiết vì nó tác động đến sự phát triển của những bộ phận quan trọng nhất, bao gồm cả hệ thống sản sinh ra nội tiết tố sinh dục. Cần làm gì để ngăn chặn hậu quả của chất gây rối loạn nội tiết và dư lượng kháng sinh? Từ năm 2012, các nhà khoa học của Trường đại học Tài nguyên và Môi trường TP HCM đã nghiên cứu, đánh giá dư lượng của một số kháng sinh và chất gây rối loạn nội tiết tại hạ lưu sông Sài Gòn - Đồng Nai để từ đó, đề xuất giải pháp giám sát, kiểm soát các chất gây nguy hại này. Đầu năm 2013, sau khi nghiên cứu, các nhà khoa học của Đại học quốc gia TP HCM và Đại học Tsukuba - Nhật Bản đã công bố nước tại hồ Dầu Tiếng qua sông Sài Gòn, cung cấp nước sinh hoạt cho TP HCM có hàm lượng độc tố vi khuẩn lam Microcystins, có thể ảnh hưởng đến các chức năng quan trọng của tế bào con người, vượt từ hàng chục đến ngàn lần quy định về nước uống của thế giới. Tháng 7/2013, các nhà khoa học của Trường đại học Tài nguyên và Môi trường TP HCM cho biết tributyltin - tương tự chất diệt nấm có trong sơn chống hà dùng cho tàu thuyền và vật liệu đánh bắt thủy sản đã xuất hiện và tăng dần hàm lượng ở hạ lưu sông Sài Gòn. Tributyltin có thể gây tác hại cho sinh vật biển và con người như biến đổi giới tính ở động vật, biến dạng vỏ ốc, gây chảy máu mũi, viêm mũi... Lấy nước sông Sài Gòn để phân tích và nghiên cứu. (Nguồn: Chi cục Bảo vệ môi trường TP HCM) Tuy nhiên hiện tại, theo tìm hiểu của chúng tôi, do hạn chế về thiết bị, kĩ thuật phân tích cũng như chi phí nên nhiều công trình nghiên cứu về các chất gây rối loạn nội tiết và dư lượng kháng sinh trong môi trường do các nhà khoa học Việt Nam tiến hành trong thời gian qua chưa phản ảnh được sự chính xác của sự ô nhiễm, nhất là ở một số nguồn cấp nước như Trạm bơm Hóa An, Trạm bơm Bình An, Nhà máy nước Biên Hòa, Trạm bơm Hòa Phú đã cho thấy có sự hiện diện của chất gây rối loạn nội tiết. Không những thế, các nghiên cứu của PGS -TS Nguyễn Tấn Phong và PGS -TS Đỗ Hồng Lan Chi, thuộc Đại học Bách khoa TP HCM cũng cho thấy khu vực thượng nguồn sông Sài Gòn - Đồng Nai, có các chất gây rối loạn nội tiết. Và mặc dù đa số các mẫu đều có nồng độ nhỏ hơn giới hạn nhưng chẳng có gì bảo đảm rằng trong tương lai, nó không tăng lên  khi mà nước thải từ những cơ sở sản xuất nằm ngoài các khu công nghiệp đang ngày đêm tuôn vào hệ thống thoát nước rồi đổ ra sông, ra suối. Vì thế trước mắt, các ngành chức năng cần tiến hành "đặt hàng" ngay với những  nhà khoa học để có thể đưa ra bảng tiêu chuẩn về các chất gây rối loạn nội tiết trong nước uống, nước thải và những sản phẩm khác, đặc biệt là đồ chơi trẻ em để có hướng ngăn chặn, giải quyết tích cực nghiên cứu bằng các công nghệ tiên tiến  nhằm giảm thiểu hàm lượng các chất gây rối loạn nội tiết. Bên cạnh đó, cần có những biện pháp nghiêm ngặt với những cơ sở sản xuất, cố tình đổ nước thải chưa qua xử lý vào hệ thống thoát nước bởi lẽ với một số tiền phạt nào đó - cho dù có lên đến hàng chục tỉ đồng, cũng không thể nào bù đắp lại những hậu quả mà con người phải gánh chịu, không chỉ riêng với thế hệ hiện tại mà còn với cả những thế hệ về sau… ST

Read more…

Nhiều người dân trên địa bàn phường Rạch Dừa (TP.Vũng Tàu) phản ánh: Một số quán ăn và hộ dân sống trên đường 30-4 (đoạn ngã ba Nơ Trang Long – 30-4) thường xuyên xả nước ra đường, hôi thối, làm ô nhiễm môi trường, mất mỹ quan đô thị và gây khó khăn cho các phương tiện qua lại.

Có mặt tại ngã ba đường Nơ Trang Long – 30-4 vào lúc 7 giờ 30 sáng 29-11, chúng tôi nhận thấy, nước đọng lại khá nhiều ở 2 bên đường và cả mặt đường tạo thành các mương nước thải. Mỗi lần xe từ đường 30-4 rẽ phải vào đường Nơ Trang Long đều không thể đi sát vào lề mà phải ra gần giữa đường để tránh các vũng nước, rất dễ va chạm với phương tiện đi chiều ngược lại.

Một số người dân đã phản ánh lên cơ quan chức năng nhưng tình trạng này vẫn chưa được giải  quyết. “Tầm từ khoảng 6 giờ 30 đến 7 giờ 30 và 16 giờ 30 đến 17 giờ 30, mật độ giao thông ở đây rất cao. Tuy chưa có vụ tai nạn nghiêm trọng nào xảy ra, nhưng việc kẹt xe hay những va chạm nhỏ thì diễn ra khá thường xuyên” - theo một vài người dân cống quanh đây.

Để khắc phục tình trạng trên, ông Ngôn cho biết, UBND phường Rạch Dừa sẽ kiên quyết yêu cầu những hộ thường xuyên xả nước ra đường 30-4 phải làm lại hố ga lớn. Nếu hộ nào cố tình không chấp hành, UBND phường sẽ gửi công văn lên Công ty Cấp nước đề nghị ngừng cấp nước cho các hộ này. Đồng thời, UBND phường cũng đề nghị các cấp có thẩm quyền sớm nâng cấp, cải tạo đường 30-4, nhất là hệ thống thoát nước để hạn chế tình trạng nêu trên cũng như giúp việc đi lại của bà con được thuận lợi hơn.

MXD

Read more…

Chì trong bình điện và vỏ nhựa của bình điện khi thải ra môi trường đều là những thứ gây ô nhiễm, độc hại đến sức khỏe con người.

Hiện nay trên cả nước đã có hàng triệu xe gắn máy và ô tô, xe tải cùng các thiết bị khác đều sử dụng bình ắc-quy làm phương tiện tích trữ năng lượng điện.

Không thể phủ nhận tính ưu việt của thiết bị lưu trữ điện này.

Đặc biệt là tại những nơi vùng sâu, miền núi chưa có hệ thống điện quốc gia thì không có thiết bị nào có thể thay thế chúng.

Với tình hình giá xăng dầu tăng cao như hiện nay, việc sử dụng xe đạp điện thay thế xe gắn máy sẽ là chuyện tất yếu của đại bộ phận người lao động. Do giá xe đạp điện chỉ vài triệu đồng, bằng 25% giá xe gắn máy nên học sinh, sinh viên sử dụng rất nhiều. 

Các xe đạp điện, xe máy điện do Trung Quốc sản xuất có mẫu mã đẹp nhưng chất lượng thì cần phải xem lại. Do giá rẻ nên chất lượng sẽ không bảo đảm, đặc biệt là chất lượng bình chỉ sử dụng được vài tháng. 

Những thông tin, con số giật mình

Với thông tin gần 500 trẻ em bị phơi nhiễm độc chì từ gấp 4-7 lần ngưỡng cho phép tại làng tái chế bình ắc-quy cũ ở huyện Đông Mai, Hưng Yên trong chương trình thời sự vào 19g ngày 30-11 trên VTV1 khiến Bộ Y tế đã phải vào cuộc điều tra.

Số liệu thống kê khiến chúng ta phải giật mình với lượng ắc-quy tại Việt Nam thải loại ra năm 2010 là 40.000 tấn, dự kiến đến năm 2017 sẽ lên đến khoảng 70.000 tấn ắc-quy chì.

Quá trình sản xuất ra ắc-quy chì đã là một quá trình gây ô nhiễm: (sản xuất các tấm chì điện cực, sản xuất nhựa vỏ bình ắc-quy, sản xuất ra a-xít...), và việc thu hồi tái chế hay tiêu hủy lại càng gây ô nhiễm hơn.

Chính vì thế khi nói xe đạp điện, xe máy điện đôi khi chúng ta ngộ nhận là thân thiện môi trường, thuật ngữ tiêu chí mà nhà sản xuất thường đưa ra “xanh” thì chỉ nói đến vấn đề giảm xả thải khí SO2, CO2... mà họ đã cố tình không nhắc đến việc sản xuất cũng như trách nhiệm của mình trong việc tái chế, tiêu hủy chúng.

Độc hại từ chì và nhựa

Với giá xe đạp điện và xe máy điện như hiện nay, chỉ trong vài tháng nữa, cả nước sẽ có thêm hàng triệu chiếc. Hậu quả là hằng năm sẽ thải ra môi trường (chủ yếu là vứt bỏ, tái chế đạt yêu cầu rất ít) hàng ngàn tấn chì độc hại và hàng triệu vỏ nhựa ắc-quy, nguy cơ ngộ độc khi sử dụng các sản phẩm nhựa được tái chế theo công nghệ lạc hậu từ nhựa vỏ ắc-quy là rất cao.

Chưa kể, thói quen sử dụng sai của người dân như: chở quá tải, nạp điện khi điện ắc-quy vẫn còn, nạp chưa đủ thời gian... dẫn đến bình ắc-quy giảm tuổi thọ. Nếu không có cách sử dụng đúng và sử dụng quá nhiều thì trung bình tuổi thọ bình ắc-quy của xe đạp điện khoảng 1 - 2 năm.

Cách sử dụng đúng ắc-quy

Ắc-quy chia thành hai nhóm: loại dùng a-xít (ắc-quy chì, nước) và ắc-quy khô (không dùng dung dịch a-xít). Ắc-quy nước thì phải kiểm tra mức nước thường xuyên trên 2 vạch vỏ bình của nhà sản xuất. Định kỳ kiểm tra 1-2 tháng/lần tùy theo mức độ sử dụng (tùy việc xe đi ít hay nhiều).

1. Chỉ châm thêm nước cất (không phải nước a-xít) khi dung dịch trong bình bị cạn dưới vạch quy định (riêng ắc-quy khô thì không cần châm nước).

2. Để ắc-quy tuổi thọ lâu bền là không sử dụng đến khi ắc-quy cạn kiệt rồi mới mang đi sạc lại.

Tốt nhất là khi ắc-quy còn lại 15-20% là nên sạc lại. (Ví dụ: ắc-quy xe máy điện đi được 60km/lần sạc thì xe đi được quảng đường khoảng 40-45km thì nên sạc điện lại)

3. Khi sạc điện cho ắc quy phải dùng bộ sạc đi kèm theo của nhà sản xuất. (đúng điện áp V, cường độ sạc Ampe). Thông thường cường độ dòng sạc khoảng 10-12% dung lượng bình. Ví dụ: Ắc-quy có dung lượng là 100A, thì dòng sạc sẽ có cường độ là 10-12Ampe. Thời gian sạc khoảng 6-8 giờ tùy theo dung lượng của ắc quy.

4. Phải sạc ắc-quy thật no đủ điện khi để xe không sử dụng. Nếu không sử dụng trong thời gian dài phải sạc lại định kỳ (hàng tháng) với thời gian từ 6 đến 10 giờ. 

5. Không chở quá tải khi sử dụng xe.

Nếu các sản phẩm nhựa này sử dụng trong ngành thực phẩm như: muỗng, đũa, hũ... thì hậu quả vô cùng to lớn. Bài học về sự tiện lợi của túi ni lông, túi xốp ở những năm mới ra đời và mức độ gây ô nhiễm của chúng ngày nay vẫn còn nóng hổi!

Nên sử dụng xe đạp truyền thống

Nên chăng chúng ta sử dụng xe đạp truyền thống rẻ tiền thay thế xe đạp điện. Sử dụng xe đạp vừa vận động cơ thể khỏe mạnh, vừa giảm mức độ gây ô nhiễm lại tiết kiệm điện, tiết kiệm tiền.

Đi xe đạp có nhiều điều lợi, nên ở nước ngoài, người ta thu nhập hằng tháng vài ngàn USD hơn hẳn chúng ta nhiều lần mà họ vẫn đi xe đạp.

Còn nhớ hồi sinh viên, chúng tôi đi học và làm thêm rất xa đến hơn chục ki-lô-mét nhưng vẫn đạp xe mỗi ngày! Vậy mà cứ đến mỗi tối thứ bảy tôi và “con ngựa sắt” còn đèo người yêu dạo chơi khắp thành phố với bao kỷ niệm đẹp mà có cảm thấy mệt mỏi gì đâu!

Mọi việc dần rồi cũng sẽ quen.

Mặt khác, để góp phần bảo vệ môi trường sống, chúng ta nên sử dụng xe đạp truyền thống là hợp lý nhất.

TT

Read more…

Theo ước tính của Bộ Tài nguyên và Môi trường, nhu cầu đầu tư cho bảo vệ môi trường ở 16 ngành và lĩnh vực kinh tế ở Việt Nam có thể lên tới hơn 7,6 tỷ USD. Nhu cầu này cũng đang đặt ra những thách thức cũng như cơ hội phát triển ngành công nghiệp môi trường.

Những năm gần đây, bức tranh về doanh nghiệp môi trường cũng có những thay đổi quan trọng với sự tham gia của nhiều doanh nghiệp thuộc nhiều thành phần trong nước, ngoài nước, tư nhân với nhiều hình thức liên kết theo quy mô ngày càng lớn.

Khu đô thị Phú Mỹ Hưng (TP.HCM) trang bị hệ thống xử lý nước thải.

Trong giai đoạn 2010 - 2014, tổng giá trị ký kết ODA cho các dự án, chương trình thuộc lĩnh vực bảo vệ môi trường đạt khoảng 2.914 triệu USD (trong đó vốn vay là 2.856 triệu USD, viện trợ không hoàn lại là 58 triệu USD). Riêng năm 2013, giá trị giải ngân của các chương trình, dự án bảo vệ môi trường đạt khoảng 259 triệu USD.

Việt Nam cũng đã có những chính sách và triển khai nhiều chương trình, dự án để đẩy mạnh hoạt động hợp tác quốc tế trong lĩnh vực bảo vệ môi trường. Đặc biệt, các hoạt động hợp tác về công nghệ, công nghiệp môi trường được triển khai đa dạng dưới nhiều hình thức như hợp tác song phương, đa phương; nghiên cứu thị trường và phát triển các dự án chuyển giao công nghệ; hỗ trợ xây dựng và phát triển các dự án và mạng lưới hợp tác với các đối tác Hàn Quốc, Nhật Bản, Hà Lan, Ba Lan...

Tuy nhiên, để phát triển công nghiệp môi trường Việt Nam thành một ngành có khả năng cung cấp các công nghệ, thiết bị, dịch vụ, sản phẩm môi trường đáp ứng nhu cầu phát triển công nghiệp hóa - hiện đại hóa đòi hỏi phải có các giải pháp và chính sách phù hợp. Việc tìm kiếm, chuyển giao và phát triển những loại hình, giải pháp công nghệ môi trường phù hợp với điều kiện Việt Nam cần được quan tâm một cách thiết thực và triển khai mạnh mẽ hơn nữa.

Theo Tiến sĩ Đỗ Hữu Hào - Chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp môi trường Việt Nam, ước tính với 755 đô thị, 1.100 bệnh viện, 1.900 khu công nghiệp, cụm công nghiệp, 1.450 làng nghề và hàng nghìn cơ sở sản xuất, lượng nước thải thải ra môi trường là rất lớn. Nhưng hiện chỉ có khoảng 10% nước thải đô thị của Việt Nam được xử lý; khoảng 30% cơ sở sản xuất công nghiệp có trạm xử lý nước thải nhưng hầu hết là vận hành không đúng quy trình kỹ thuật hoặc không vận hành thường xuyên. Rác thải sinh hoạt, rác thải y tế, chất thải nguy hại và khí thải công nghiệp cũng trong tình trạng tương tự khi tỷ lệ được xử lý đạt tiêu chuẩn còn ở mức rất thấp.

“Vì vậy, song song với những nỗ lực trong nước nhằm phát triển sản xuất, chế tạo công nghệ xử lý môi trường, cần thúc đẩy các hoạt động chuyển giao, tiếp nhận và làm chủ các công nghệ, kỹ thuật xử lý môi trường có nguồn gốc nước ngoài”, Tiến sĩ Đỗ Hữu Hào nhấn mạnh.

Theo ông Nguyễn Minh Cường - Phó Vụ trưởng, Vụ Hợp tác quốc tế và Khoa học công nghệ (Tổng cục Môi trường - Bộ Tài nguyên và Môi trường), từ bài học thực tế cho thấy, việc lựa chọn các công nghệ môi trường phù hợp với điều kiện Việt Nam để triển khai và nhân rộng không đơn giản. Một số loại công nghệ hiện đại đòi hỏi chế độ bảo trì, bảo dưỡng, vận hành phức tạp, một số chi tiết không phù hợp với điều kiện thời tiết Việt Nam. Đó là chưa tính đến việc nhiều công nghệ lạc hậu, là phế thải của các nước đã được chuyển đến Việt Nam do trình độ thẩm định, đánh giá công nghệ chưa tốt. Bên cạnh đó, hợp tác quốc tế về môi trường trong bối cảnh Việt Nam không còn trong nhóm các nước nghèo cũng đặt ra những yêu cầu bình đẳng hơn, không còn dễ dãi như giai đoạn trước, đòi hỏi Việt Nam cần có những đối ứng nhất định về nguồn lực, chính sách...

Để triển khai hiệu quả hoạt động hợp tác quốc tế về công nghệ môi trường, ông Cường cho rằng, cần tăng cường đa dạng hóa đầu tư cho ngành công nghiệp môi trường và chuyển giao công nghệ môi trường. Nguồn vốn đầu tư này được huy động từ ngân sách Nhà nước, từ các doanh nghiệp, từ nguồn viện trợ ODA và các tổ chức trong, ngoài nước. Bên cạnh đó, cần tiếp tục củng cố và đẩy mạnh hoạt động hợp tác song phương trong lĩnh vực môi trường giữa Việt Nam và các đối tác quốc gia, các tổ chức quốc tế khác; hỗ trợ các hoạt động trao đổi chuyên gia, tăng cường năng lực cho các bên đối tác...

Theo ông Huỳnh Trung Hải (Viện Khoa học và Công nghệ môi trường - Trường Đại học Bách khoa), cần có chính sách để phát triển các doanh nghiệp công nghiệp môi trường chính quy có quy mô lớn, đồng thời hỗ trợ các doanh nghiệp trong và ngoài nước xúc tiến, hợp tác đầu tư trong lĩnh vực mô trường ở Việt Nam.

BTT

Read more…

Chưa đầy 5% người dân tại Việt Nam được hỏi từng nghe nói về sự độc hại của amiăng đối với sức khỏe và môi trường, theo một khảo sát vừa được công bố.

Khảo sát do Trung tâm Tổ chức phi chính phủ (NGO-IC) và Nhóm Vận động, Thúc đẩy, Phát triển Chính sách Y tế (EBHPD) tiến hành đối với 300 hộ dân thuộc địa bàn các tỉnh Yên Bái và Thanh Hóa trong tháng 11 vừa qua.

Người dân còn biết quá ít về tác hại của tấm lợp fibro ximang có chứa amiăng.

Khảo sát cho thấy, 85% số hộ được khảo sát sử dụng tấm lợp fibro ximang có chứa amiăng trong đó, gần 50% số hộ dân sử dụng tấm lợp này để lợp nhà.

Có khoảng 35% số người dân được hỏi có nghe thông tin về amiăng, tuy nhiên, chỉ có 23,6% số người dân nghe biết rằng, amiăng có trong tấm lợp fibro ximang đang mà họ đang sử dụng.

Tỉ lệ người biết về sự độc hại của amiăng đối với sức khỏe và môi trường còn ít hơn, chỉ chiếm 4,7%. Trong khi đó, dân chúng gần như không hề biết thế giới đã cấm sử dụng amiăng trắng.

“Chỉ 1,3% số người được hỏi từng nghe nói về việc thế giới đã cấm sử dụng amiăng trắng”, báo cáo cho hay.

“Thông tin không đầy đủ cho người dân về tác hại của amiăng tới sức khoẻ, không cho người dân biết amiăng có trong tấm lợp fibroximang là yếu tố dẫn tới sự phổ biến tấm lợp trong cộng đồng trong thời gian vừa qua”, TS Trần Tuấn, nhóm EBHPD, người trực tiếp tham gia đợt khảo sát khẳng định.

TS Tuấn cũng cho hay, khi người dân được cung cấp thông tin đầy đủ về tác hại của amiăng, họ sẵn sàng chấp nhận thay đổi sang vật liệu không amiăng.

Theo kết quả khảo sát, có tới hai phần ba số hộ đang sử dụng tấm lợp khẳng định họ sẽ thay bằng vật liệu khác khi tiến hành sữa chữa hoặc xây mới.

“Hình thức hỗ trợ người dân vay vốn chuyển đổi sang vật liệu không amiăng là phương án cần nghiên cứu để góp phần chấm dứt sử dụng tấm lợp amiăng trong cộng đồng dân nghèo”, TS Tuấn khẳng định.

Cần chính sách nhất quán

Khảo sát của NGO-IC và EBHPD cũng cho thấy, các cơ sở sản xuất tấm lợp amiăng hiện tại đã sẵn sàng cho việc chuyển đổi sang sản xuất tấm lợp không amiăng an toàn hoặc chuyển sang sản xuất các sản phẩm khác.

Khảo sát cho thấy, thị trường tấm lợp amiăng trong vòng 4-6 tháng qua của các nhà máy tấm lợp đều sụt giảm từ 30-50% do người dân bắt đầu nhận thức được sự độc hại của amiăng trong tấm lợp.

Trước tình hình này, các doanh nghiệp đều đã có chiến lược hoặc đã chuyển đổi sang sản xuất tấm lợp không amiăng hoặc đa dạng hóa sản phẩm.

Chẳng hạn, các Công ty Tân Thuận Cường (Tứ Kỳ, Hải Dương) và Công ty Nam Việt (TP. HCM) đều đã chuyển đổi thành công sang dây chuyền sản xuất tấm lợp không amiăng do Viện Công nghệ, Bộ Công thương nghiên cứu và phát triển. Sản phẩm tại hai công ty này đều đã xuất khẩu sang Hàn Quốc, Nhật Bản, Ai Cập và mới đây nhất là Ấn Độ.

Tại Nhà máy Tấm lợp Gang thép thuộc Công ty CP Cơ điện Luyện kim Thái Nguyên, lãnh đạo nhà máy cũng đã có kế hoạch thanh lý các dây chuyền sản xuất tấm lợp, co gọn sản xuất để đầu tư dây chuyền sản xuất ngói màu xi măng sử dụng sợi PVA với trị giá lên tới 13 tỷ đồng.

“Hiện tại, các doanh nghiệp đều đã sẵn sàng chuyển đổi sang sản xuất tấm lợp không amiăng, tuy nhiên, mong muốn chung của doanh nghiệp là Nhà nước cần có chính sách nhất quán trong vấn đề amiăng, không để xảy ra tình trạng thay đổi liên tục giữa việc cấm và không cấm như những năm vừa qua”, BS Đỗ Thị Vân, thuộc Trung tâm NGO-IC nói.

MTX

Read more…

Nếu không có những nhân viên môi trường đô thị đang âm thầm lặng lẽ làm sạch môi trường thì có lẽ đường phố ngập đầy rác. Vì vậy đây là một nghề rất đáng trân trọng, góp phần bảo vệ môi trường chung.

 

Thu gom rác.

 

Để đường phố thêm sạch.

 

Lặng lẽ.

 

Một mình.

 

Vì môi trường sạch.

 

Làm sạch lòng hồ Thành cổ.

 

Hợp sức

VNE

Read more…